*ถู*

ก. พูดหรือแสดงอาการเป็นเชิงดูหมิ่นหรือเหยียดหยามผู้อื่นที่ขัดสนหรือยากจนกว่า.

ก. พูดหรือแสดงอาการเป็นเชิงดูหมิ่นหรือเหยียดหยามผู้อื่นที่รู้สึกว่าต่ำต้อยหรือไร้ความสามารถ.

ก. สี เช่น ถูขี้ไคล ถูฟัน ถูเนื้อถูตัว, เช็ดโดยวิธีใช้สิ่งใดสิ่งหนึ่งไถไปไถมาให้สะอาด เช่น ถูบ้าน.

ก. แก้ข้อขัดข้องพอให้ลุล่วงไปได้ เช่น มีเงินเหลือพอถูไถไปได้ถึงสิ้นเดือน, ยังใช้ได้ก็ทนใช้ไป เช่น รถเก่าแล้วก็ยังใช้ถูไถไปได้.

ก. อาการที่ลาก ดึง หรือฉุดไปให้ได้โดยไม่ปรานีปราศรัย เช่น ฉุดให้เขาไปด้วย เขาไม่ไป เลยลากถูลู่ถูกังกันไป

อาการที่ใช้อย่างไม่ทะนุถนอม, อาการที่ใช้อย่างไม่ปรานีปราศรัย, เช่น ใช้กระเป๋าถูลู่ถูกังก็พังหมด.

ก. โดน, แตะต้อง, สัมผัส, เช่น ถูกเนื้อถูกตัว, ถูกต้อง ก็ว่า

เหมาะกัน, เข้ากัน, เช่น ถูกนิสัย

ตรงกันกับ เช่น ถูกลอตเตอรี่, ไม่ผิด เช่น ถูกกฎหมาย คิดถูก ทำถูก, ถูกต้อง ก็ว่า

เหมาะสม เช่น ถูกกาลเทศะ

เป็นกริยาช่วยแสดงว่าประธานของประโยคเป็นผู้ถูกทำ (มักใช้ในข้อความที่ทำให้ผู้ถูกทำเดือดร้อนหรือไม่พอใจ) เช่น ถูกเฆี่ยน ถูกลงโทษ.

ก. ถูกทำให้มีอันเป็นไปต่าง ๆ โดยวิธีใช้เวทมนตร์เป็นต้น.

ก. เข้ากันได้, ชอบพอกัน.

ก. เข้ากันได้, รู้ชั้นเชิงกัน, (มักใช้ในการพนันและการเล่นกีฬา).

ก. ชอบพอ, ถูกอัธยาศัยกัน, มีรสนิยมเข้ากันได้.

ก. ตรงคู่ เช่น รองเท้าถูกคู่ ช้อนส้อมไม่ถูกคู่

มีฝีมือทัดเทียมกัน เช่น นักมวยถูกคู่.

ก. ชอบ, ต้องใจ, ถูกอกถูกใจ ก็ว่า.

ก. ถูกตามตำรับนับโฉลก, ถูกชะตากัน, เป็นมงคล.

ก. ถูกใจกันแต่แรกเห็น.

ก. ไม่ผิด เช่น คำตอบถูกต้อง

โดน, แตะต้อง, สัมผัส, เช่น อย่ามาถูกต้องตัวฉัน

ถูก ก็ว่า.

ว. งาม, น่าดู, ต้องตา.

ก. อาการที่ผู้ขี่ใช้ขากระตุ้นม้าเบา ๆ เพื่อให้ม้าซอยเท้าพร้อมจะเคลื่อนไป เช่น ครั้นใกล้รถระเด่นบุษบา ก็ชักม้าถูกน้อยคอยที (อิเหนา).

ก. มีรสต้องใจ.

ก. ได้สัดส่วน, สมส่วน.

ก. เข้ากันได้, ชอบพอกัน, ถูกอกถูกใจ.

ก. อาการที่ผู้ขี่ใช้ขากระตุ้นม้าอย่างแรงเพื่อให้ม้าซอยเท้าพร้อมจะเคลื่อนไป เช่น แต่จะขอมิ่งม้าอาชาไนย ที่ถูกใหญ่เคล่าคล่องทำนองคลี (สังข์ทอง).

ก. ชอบ, ต้องใจ, ถูกใจ ก็ว่า.

ก. มีราคาตํ่า, ไม่แพง.

(-ระหะ-) น. บุคคลที่คู่ควรแก่การนำกระดูกของเขาบรรจุในสถูปไว้บูชา มีพระพุทธเจ้าเป็นต้น.

(ทาดสะถูบ) น. ธาตุเจดีย์.

น. บุคคลผู้ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดในทางอาญา ทางวินัยหรือจรรยาบรรณ หรือกระทำการอันฝ่าฝืนกฎหมายอื่น.

น. ผู้ซึ่งถูกศาลพิพากษาให้กักกัน. (ดู กักกัน ประกอบ).

ก. พูดจาตลบตะแลงพลิกแพลงไปมาจนจับคำพูดไม่ทัน.

น. คนกลับกลอก.

ก. เข้ากันไม่ได้, ไม่ถูกนิสัยกัน.

(สะถูบ) น. สิ่งก่อสร้างที่มีรูปโอคว่ำซึ่งก่อไว้สำหรับบรรจุของควรบูชามีพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าและพระธาตุของพระอรหันต์เป็นต้น, บางทีใช้เข้าคู่กับคำ เจดีย์ เป็น สถูปเจดีย์ เช่น เดินเวียนเทียนรอบพระสถูปเจดีย์, (แบบ) สดูป, สตูป.

น. คนที่มีความเดือดร้อน กระวนกระวาย วิ่งพล่านไปหาที่พึ่งต่าง ๆ เปรียบเสมือนหมาที่ถูกน้ำร้อนลวก ร้องเสียงดังวิ่งพล่านไปด้วยความเจ็บปวดทุรนทุราย.

ว. ไม่ใช้เหตุผล, ดื้อดันจะเอาชนะให้ได้, เอาสีข้างเข้าถู ก็ว่า.

ว. ไม่ใช้เหตุผล, ดื้อดันจะเอาชนะให้ได้, เอาข้างเข้าถู ก็ว่า.

(กะกุดทะ-) น. สัญลักษณ์สำคัญแห่งความเป็นพระมหากษัตริย์ คือ ๑. พระมหาพิชัยมงกุฎ ๒. พระแสงขรรค์ชัยศรี ๓. ธารพระกรชัยพฤกษ์ ๔. วาลวีชนี (พัดกับแส้) ๕. ฉลองพระบาท รวมเรียกว่าเบญจราชกกุธภัณฑ์ ทั้งนี้ บางสมัยใช้เครื่องราชกกุธภัณฑ์แตกต่างกัน เช่น ใช้ฉัตรแทนพระมหาพิชัยมงกุฎ.(ป. กกุธ ว่า เครื่องหมายความเป็นพระราชา + ภณฺฑ ว่า

ของใช้; ระบุไว้ในอภิธานัปปทีปิกา คาถาที่ ๓๕๘ ว่า พระขรรค์ ฉัตร อุณหิส ฉลองพระบาท วาลวีชนี คือ มีฉัตรแทนธารพระกร; ในจดหมายเหตุบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ ๒ มีทั้งฉัตรและธารพระกร พระแสงขรรค์ พระแสงดาบ วาลวีชนี พระมหาพิชัยมงกุฎ และฉลองพระบาท รวมเป็น ๗ สิ่ง.วาลวีชนี ที่ปรากฏวัตถุเป็นพัดกับแส้จามรีนั้น แต่ก่อนเป็นพัดใบตาลอย่างที่เรียกว่า พัชนีฝักมะขาม ต่อมาท่านเห็นควรเป็นแส้จามรีจะถูกกว่า เพราะศัพท์ว่าวาลวีชนี หมายความเป็นแส้ขนโคชนิดหนึ่ง จึงสร้างแส้จามรีขึ้น แต่ก็ไม่อาจเลิกพัดใบตาลของเก่า เป็นอันรวมไว้ทั้ง ๒ อย่างในเครื่องที่เรียกว่า วาลวีชนี).

ใช้เป็นคำอุปมาหมายความว่า เวรสนองเวร, กรรมสนองกรรม, เช่น ทำแก่เขาอย่างไร ตนหรือลูกหลานเป็นต้นของตนก็อาจจะถูกทำในทำนองเดียวกันอย่างนั้นบ้าง เป็นกงเกวียนกำเกวียน.

น. กฎว่าด้วยการกระทำที่ถูกต้องและไม่ถูกต้องทางศีลธรรม.

ว. ลืมตัวเพราะถูกเยินยอ.

น. คณะพนักงานปกครองซึ่งประกอบด้วยนายอำเภอ ปลัดอำเภอ และสมุห์บัญชีอำเภอ มีหน้าที่ร่วมกันในการดำเนินการให้การปกครองอำเภอเรียบร้อย ในปัจจุบันอำนาจหน้าที่ของกรมการอำเภอถูกโอนไปเป็นของนายอำเภอ.

(กัน-) น. เป็นฐานความผิดอาญา ที่ผู้กระทำข่มขืนใจผู้อื่นให้ยอมให้หรือยอมจะให้ตนหรือผู้อื่นได้ประโยชน์ในลักษณะที่เป็นทรัพย์สิน โดยใช้กำลังประทุษร้ายหรือโดยขู่เข็ญว่าจะทำอันตรายต่อชีวิต ร่างกาย เสรีภาพ ชื่อเสียง หรือทรัพย์สินของผู้ถูกขู่เข็ญ หรือของบุคคลที่สาม จนผู้ถูกข่มขืนใจยอมเช่นว่านั้น.