*โทรม*

(โซม) ก. เสื่อมสภาพเดิม เช่น เรือนหลังนี้โทรมมาก ปีนี้เธอดูโทรมลงไปมาก ไฟโทรมแล้ว ผักโทรม

ทำให้ยอบลง เช่น โทรมหญ้า.

ก. ร่วมกันตั้งแต่ ๒ คนขึ้นไปข่มขืนกระทำชำเราหญิง โดยผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันหรือกระทำพร้อมกัน.

ก. ระดมฟันแทงพุ่งศัสตราวุธเข้าไป.

ก. เลวลง, มีฐานะตกต่ำกว่าเดิม, เช่น ภาวะเศรษฐกิจกำลังเสื่อมโทรม.

น. บริเวณที่คนอาศัยอยู่อย่างแออัด ประกอบด้วยบ้านเรือนที่ทรุดโทรมไม่ถูกสุขลักษณะ.

(-ไส) น. ชื่อโรคตามตำราแพทย์แผนโบราณว่า ทำให้ร่างกายทรุดโทรม มีอาการผอมแห้งตัวเหลืองเท้าเย็น, เขียนเป็น กษัย ก็มี.

(กฺรํ่า) ก. เอาพร้าหวดตัดหญ้าที่โทรมแล้วให้เตี้ยลง, ตร่ำ ก็ว่า.

ชื่อโรคตามตำราแพทย์แผนโบราณว่า ทำให้ร่างกายทรุดโทรม มีอาการผอมแห้งตัวเหลืองเท้าเย็น, เขียนเป็น กระษัย ก็มี.

ว. เก่าแก่จนชำรุดทรุดโทรม เช่น กระท่อมเก่าคร่ำคร่า.

(-บัน) ก. หวั่นไหว, กระสับกระส่าย เช่น ดาลดับรงับจิตรจาบัลย์ เทียรทิพยสุคันธ ธรศมาโสรจโทรมสกนธ์ (ดุษฎีสังเวย)

(เจดตะพูด) น. สภาพเป็นผู้คิดอ่าน คือ มนัส, ที่เรียกในภาษาสันสกฤตว่า “อาตมัน” เรียกในภาษาบาลีว่า “อัตตา” ก็มี “ชีโว” ก็มี, มีอยู่ในลัทธิว่า “ในโลกนี้ไม่มีอะไรสูญ แม้คนและสัตว์ตายแล้ว ร่างกายเท่านั้นทรุดโทรมไป ส่วนเจตภูตเป็นธรรมชาติไม่สูญ ย่อมถือปฏิสนธิในกำเนิดอื่นสืบไป”, ลัทธินี้ทางพระพุทธศาสนาจัดเป็นสัสตทิฐิ แปลว่า ความเห็นว่าเที่ยง, ตามสามัญที่เข้าใจกัน เจตภูต คือวิญญาณที่สิงอยู่ในตัวคน กล่าวกันว่าออกจากร่างได้ในเวลานอนหลับ.

(ชะ-) ว. แก่ด้วยอายุ, ชำรุดทรุดโทรม.

ว. มีชราเป็นธรรมดา, มีความแก่ความชำรุดทรุดโทรมเป็นธรรมดา.

น. ความแก่ด้วยอายุ, ความชำรุดทรุดโทรม, เช่น อันทุพพลชรา ภาพแล้ว (โลกนิติ).

ว. น่วมระบมเพราะถูกกระทบกระแทกอย่างแรงหรือบ่อย ๆ เช่น มะม่วงชํ้า, เป็นรอยจํ้า ๆ อย่างรอยฟกชํ้าดำเขียว, เรียกสิ่งที่ถูกใช้งานหรือถูกจับต้องบ่อย ๆ จนมีสภาพทรุดโทรม เช่น หนังสือเล่มนี้คนยืมไปใช้บ่อย ช้ำหมดแล้ว.

น. ร่างของคนหรือสัตว์ที่ตายจนโทรมเหลือพอเป็นเค้าให้รู้ว่าเคยเป็นอะไร, สิ่งก่อสร้างที่ปรักหักพังแล้วเหลือพอเป็นเค้าให้รู้ว่าเคยเป็นอะไร.

ก. โทรมศัสตราวุธ, ระดมฟันแทงพุ่งศัสตราวุธเข้าไป.

ก. อาการที่หญ้าโทรมล้มทับหญ้าที่ขึ้นใหม่.

(ตฺรํ่า) ก. เอาพร้าหวดตัดหญ้าที่โทรมแล้วให้เตี้ยลง, กรํ่า ก็ว่า.

น. ชื่อกลอนกลบทชนิดหนึ่ง กำหนดให้แต่ละวรรคมีคำเดียวกัน ผันวรรณยุกต์รูปสามัญ เอก และโท เรียงกัน หรือโท เอก สามัญ ก็ได้ เช่น อมรแมนแม่นแม้นเจ้างามโฉม ชฬอฬ่อฬ้อโลกย์ให้โศกโทรม แต่เลาเล่าเล้าโลมฤดีแด (ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน).

(-โกฺรก) ว. โทรมเพราะหักโหมเกินไป.

ว. เก่าและทรุดโทรมมาก เช่น รถบุโรทั่ง.

ก. ชำรุด, ทรุดโทรม, (ใช้แก่สิ่งก่อสร้าง).

น. ยาหรือสารเคมีซึ่งเมื่อเสพหรือฉีดเข้าสู่ร่างกายติดต่อกันชั่วระยะเวลาหนึ่งก็จะติด ก่อให้เกิดพิษเรื้อรัง ทำให้ร่างกายและจิตใจเสื่อมโทรม เช่น ฝิ่น กัญชา เฮโรอีน ยานอนหลับ สุรา.

น. โรคชนิดหนึ่งเกิดที่ปอดเป็นต้น ทำให้ร่างกายทรุดโทรมเสื่อมไปตามลำดับ, โบราณเรียกวัณโรคปอด ว่า ฝีในท้อง.

(สะหฺนับ) ก. ทาบ, ซ้อน, เช่นหญ้าที่โทรมล้มทับหญ้าที่ขึ้นใหม่อีก เรียกว่า ตกสนับ.

ก. ห่อเหี่ยวไม่ชื่นบาน, สลดใจ, เช่น เห็นสภาพบ้านเมืองทรุดโทรมแล้วใจคอหดหู่.