*สดใส*

(กฺร้าน) ว. มีผิวด้าน, มีผิวไม่สดใส

น. ชื่อนกขนาดเล็กหลายชนิด ในวงศ์ Turdidae ปากยาวปานกลางปลายแหลม หางยาวกว่าลำตัวมาก เช่น กางเขนบ้าน [ Copsychus saularis (Linn.) ] ส่วนบนลำตัวสีดำ ส่วนล่างตั้งแต่อกลงไปสีขาวหม่น ปีกมีลายพาดสีขาว มักอยู่เป็นคู่หรือกลุ่มเล็ก ๆ กินแมลง, ภาคกลางเรียก กางเขน, พายัพเรียก จีแจ๊บ, อีสานเรียก จี่จู้, ปักษ์ใต้เรียก บินหลา, กางเขนดง [ C. malabaricus (Scopoli) ] ปาก หัว หลัง อก และปีกของตัวผู้สีดำเหลือบ หลังส่วนล่างติดโคนหางสีขาว อกส่วนล่างไปจนถึงหางสีน้ำตาลแดง หางยาว ด้านบนสีดำ ใต้หางและขอบหางสีขาว ขาสีน้ำตาลอมชมพู ตัวเมียสีจางไม่สดใสเท่าตัวผู้และหางสั้นกว่า.

น. ชื่อไก่ชนิด Gallus gallus (Linn.) ในวงศ์ Phasianidae ตัวผู้สีเข้มสดใสและหลากสีกว่าตัวเมีย เช่น สีเขียว ดำ แดง ตัวเมียสีน้ำตาลอมเหลือง ทั้งตัวผู้และตัวเมียขาสีเทาเข้ม โคนหางสีขาว อาศัยในป่าโปร่ง เช่น ป่าไผ่ ในประเทศไทยมี ๒ ชนิดย่อย คือ ไก่ป่าติ่งหูขาว [ G. g. gallus (Linn.) ] และไก่ป่าติ่งหูแดง [ G. g. spadiceus (Bonaterre) ] ไก่ชนิดนี้เป็นต้นตระกูลของไก่บ้าน.

น. ชื่อนกขนาดกลางหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Phasianidae ตัวขนาดไล่เลี่ยกับไก่บ้าน ปากสั้นแข็งแรง ปลายแหลมโค้งเล็กน้อย ตัวผู้ส่วนใหญ่ที่หน้ามีแผ่นหนังสีสดใสคล้ายหน้ากาก เกือบทุกชนิดมีหงอนเป็นพู่ขน คอยาว ลำตัวป้อม มีหลายสี ขาแข็งแรง หางยาวโดยเฉพาะตัวผู้มีหางกะลวยสวยงามเป็นพิเศษและสีสันสวยงามกว่าตัวเมีย กินแมลง สัตว์เล็ก ๆ ผลไม้สุก และเมล็ดพืช เช่น ไก่ฟ้าหลังขาว [ Lophura nycthemera (Linn.) ] พญาลอหรือไก่ฟ้าพญาลอ ( L. diardi (Bonaparte)) ไก่ฟ้าหางลายขวาง [ Syrmaticus humiae (Hume) ] .

(ขะ-) ว. งามสดใส, ใช้ในคำว่า เขียวขจี.

(จิด, จิดตฺระ-) ว. งดงาม, สดใส, ที่เขียนงดงาม.

ว. มีประกายสดใส.

ว. งาม, สดใส.

ว. งามผุดผาดสดใส.

ว. ไม่สดใสเพราะสีจางไป เช่น รูปนี้สีซีด, ไม่มีเลือดฝาด เช่น มือซีด ปากซีด, ขาวอย่างไม่มีเลือดฝาด เรียกว่า ขาวซีด.

ว. ซีดเพราะป่วยไข้เป็นต้น, ไม่สดใส, ไม่สดชื่น, (ใช้แก่หน้า).

น. ตาที่มีลักษณะสดใส แวววาว มีตาดำค่อนข้างโตกว่าปรกติ.

ก. อ้วนพีสดใส.

ว. แช่มชื่น, สดใส.

(-ปฺลั่ง) ว. สดใส, แจ่มใส.

(พิลาด) ว. งามอย่างมีเสน่ห์, งามอย่างสดใส

ว. สดใส, งดงาม, รุ่งเรือง, รังรอง ก็ว่า.

ว. พิลาส, งามมีเสน่ห์, งามอย่างสดใส.

ว. งามอย่างสดใส, งามมีเสน่ห์ เช่น อันว่าเจ้ามัทรีวิลาสินีนงราม (ม. คำหลวง นครกัณฑ์).

งาม, สดใส

น. สีที่เจือสีขาวเพื่อลดประกายสดใสให้อ่อนลง อย่างสีแดงเจือสีขาว เป็นสีชมพู.

น. สีแท้หรือสีที่เปล่งประกายสดใสอย่างสีแดง เหลือง ส้ม เขียว.

น. สีสำหรับย้อมผ้าหรือกระดาษ ลักษณะเป็นผงละเอียด ละลายนํ้าได้ มีสมบัติติดทน และสีสดใส.

น. สีต่าง ๆ เช่น เสื้อผ้าร้านนี้มีสีสันสดใสดี, เดิมใช้เข้าคู่กับ วรรณะ เป็น สีสันวรรณะ, โดยปริยายหมายความว่า มีชีวิตชีวา มีจุดเด่น หรือมีลักษณะเด่น เช่น เขาจัดงานเลี้ยงได้อย่างมีสีสัน นวนิยายเรื่องนี้เขียนได้อย่างมีสีสัน.

น. สีที่เจือสีดำเพื่อลดประกายสดใสให้คล้ำลง อย่างสีแดงเจือสีดำ เป็นสีแดงเลือดหมู.

น. วัสดุที่ใช้สำหรับการสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ร่วมกันตั้งแต่ ๒ ชนิดขึ้นไป เช่น สีน้ำที่มีคุณลักษณะบางสดใสกับสีโปสเตอร์ที่มีคุณสมบัติหนาทึบ ดินสอกับหมึก.

ว. มีสีหน้าไม่สดใสหรือไม่มีสีเลือดเพราะอดนอน ตกใจ หรือถูกจับได้ว่าทำผิดเป็นต้น.

ว. มีสีหน้าแสดงความอิดโรยไม่สดใสเพราะอดนอนมากเป็นต้น.

อ่อนสดใส ในคำว่า สีหวาน

ว. ใช้เข้าคู่กับคำ เอี่ยม เป็น เอี่ยมอ่อง หมายความว่า ใหม่, สดใส, ผุดผ่อง, เปล่งปลั่ง, ไม่หมองมัว.

สะอาดสดใส, ไม่หมองมัว, เช่น หน้าตาเอี่ยมอ่อง.