*เอน*

ว. อาการของสิ่งที่มีลักษณะยาวหรือเป็นแผ่นเป็นต้น ตั้งอยู่ แต่ไม่ตรง เช่น เสาเอน ต้นไม้เอน ฝาเอน.

ก. นอน.

ว. โน้มเอียง, ไม่เที่ยงตรง, เอียงเอน ก็ว่า.

น. สารอินทรีย์ที่มีโครงสร้างซับซ้อนประเภทโปรตีน มีปรากฏอยู่ในเซลล์ที่มีชีวิตของพืชและสัตว์ ทำหน้าที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาเคมีของกรรมวิธีต่าง ๆ ทางชีววิทยา เช่น การย่อยอาหาร การหมัก.

ว. โน้มเอียง, ไม่เที่ยงตรง, เอนเอียง ก็ว่า.

ว. เอนไปเอนมา, ไม่มั่นคง, ไม่แน่นอน.

น. ชื่อการเล่นชนิดหนึ่งในการสมโภชของหลวง, บางทีเรียก กระอั้ว ว่า นางอั้ว เช่น นางอั้วเพ่งผัวเอน ควายเสี่ยว (สาส์นสมเด็จ).

(ไกฺรสอน) น. สิงโต เช่น เสือคร่งเสือแผ้วเอนกาไลยไกรสรสีหส่งเสียงแขง (ม. ร่ายยาว มหาพน).

น. แร่ประกอบหินชนิดหนึ่ง มีรูปเป็นผลึกหกเหลี่ยม หัวท้ายแต่ละเหลี่ยมมีด้านสามเหลี่ยมเอนเข้าไปบรรจบกันเป็นยอดแหลมดูคล้ายฟันลิง แร่นี้มีแทบทุกสี ตั้งแต่ใสเหมือนกระจกจนขาวขุ่น ชมพู เขียว ม่วง ตลอดจนดำ.

ปัจจุบันเรียกกระจกเงามีกรอบ ๒ ชั้น สำหรับเอนเข้าออกได้ ตั้งบนโต๊ะเครื่องแป้ง.

ก. เอียงเอนไปมา, โอนเอนไปมา.

ก. เอนไป, เอียงไป, จวนล้ม, เสียหลัก, (มักใช้แก่ฐานะความเป็นอยู่) เช่น ฐานะซวดเซ.

ก. เอียงไปข้างใดข้างหนึ่ง เช่น เดินซวน, เอนไปข้างใดข้างหนึ่ง เช่น เสาซวน.

ก. ประพฤติตรงไม่เอนเอียง เช่น ซื่อตรงต่อหน้าที่, ไม่คดโกง เช่น เขาเป็นคนซื่อตรง.

ว. เสียการทรงตัวจนเอนเคลื่อนไปข้างใดข้างหนึ่ง เช่น เดินเซ ถูกผลักเลยเซ, มีลักษณะเย้ไปข้างใดข้างหนึ่ง เช่น เสาเซ รั้วเซ.

ก. ชูตัว, ชูตัวหรือทำให้ทรงตัวในลักษณะที่ไม่ใช่นอนหรือล้ม, เช่น ขนตั้งชัน ต้นข้าวเอนแล้วกลับตั้งขึ้น ตั้งขวด ตั้งตุ๊กตา

ก. ทรุดลง, ล้มลง, เช่น เอนพระองค์ลงทบ ท่าวดิ้น (ตะเลงพ่าย).

ก. เอนตัวลงนอน.

ว. ตั้งตรงไม่เอนเอียง, ยุติธรรม.

ก. เอนตัวหรือทอดตัวลงกับพื้นหรือที่ใด ๆ เพื่อพักผ่อนเป็นต้น, อาการที่ทำให้ของสูง ๆ ทอดลง เช่น เอาเสานอนลง, อาการที่พรรณไม้บางชนิด เช่น จามจุรี ผักกระเฉด ไมยราบ หลุบใบในเวลาใกล้จะสิ้นแสงตะวัน.

น. ของเหลวสีเขียว สร้างจากตับแล้วเก็บไว้ในถุงน้ำดี มีหน้าที่ทำให้ไขมันขนาดใหญ่แตกเป็นก้อนเล็ก ๆ เพื่อให้เอนไซม์สามารถย่อยได้ง่ายขึ้น.

(-หฺยา) น. สิ่งปลูกสร้างซึ่งมีหลังคาเอนเข้าหาอกไก่ทั้ง ๔ ด้าน ไม่มีหน้าจั่ว เรียกว่า เรือนปั้นหยา.

ว. เอน, ตะแคง, เบี้ยว, ไม่ตรงที่.

(เปฺร) ก. เบนไป, เซไป, เอนไป, หลีกไป.

ก. โงนเงน, โอนเอน.

น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทไดแซ็กคาไรด์ ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๑๖๐ °-๑๖๕ °ซ. องค์ประกอบเป็นกลูโคส ๒ โมเลกุลเชื่อมกัน เกิดขึ้นเนื่องจากเอนไซม์ไดแอสเทส ซึ่งมีในข้าวมอลต์ ทำปฏิกิริยากับแป้ง มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย.

ว. โลเล, ไม่แน่นอน, เช่น เหมือนไม้หลักปักเลนเอนไปมา (สังข์ทอง).

ว. เที่ยงธรรม, ไม่เอนเอียงเข้าข้างใดข้างหนึ่ง, ชอบด้วยเหตุผล, เช่น ราคายุติธรรม กรรมการตัดสินอย่างยุติธรรม.

ว. เอนเพราะไม่ตั้งตรงทรงตัวตามธรรมดาที่ควรเป็น เช่น เรือนโย้ เขียนหนังสือโย้

ก. เคลื่อนไหวไปมา, โอนไปเอนมา, เช่น อย่านั่งโยกเยก เสาโยกเยกเพราะปักไม่แน่น.

ว. อาการที่ล้มทับกัน, อาการที่เอนราบทับกัน.

ไม้จีมเสาที่ปากหลุมซึ่งยังไม่ได้กลบดินเพื่อกันไม่ให้โอนเอน เรียกว่า ราคอเสา.

น. เรือต่อชนิดหนึ่งที่แล่นด้วยกำลังลมโดยมีเสากระโดงสำหรับขึงผ้าใบเพื่อรับลม ถ้าใช้เดินทะเลเพื่อรับส่งผู้โดยสารหรือบรรทุกสินค้าจะเป็นเรือขนาดใหญ่ ถ้าใช้เพื่อการกีฬาจะเป็นเรือขนาดเล็กซึ่งมีอยู่หลายประเภท เช่น ประเภทโอเค ประเภทซูเปอร์มด ประเภทเอนเตอร์ไพรซ์.

น. เรือพระที่นั่ง เช่น เรือสุพรรณหงส์ เรืออนันตนาคราช เรือเอนกชาติภุชงค์ ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เชิญพระชัยวัฒน์ประดิษฐานขึ้นเป็นประธานบนบุษบกกลางลำ เป็นเรือนำกระบวนพยุหยาตราทางชลมารคเสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชสงคราม หรือการพระราชพิธีสำคัญ, เรียกย่อว่า เรือชัย.

น. เรือนที่เรียกตามลักษณะทรงหลังคา ซึ่งมีหลังคาเอนเข้าหาอกไก่ทั้ง ๔ ด้าน ไม่มีหน้าจั่ว.

ก. กิริยาที่ตั้งอยู่แล้วเอนลงหรือทอดลงถึงพื้นหรือทลายลง เช่น ต้นไม้ล้ม ล้มตัวลงนอน ตึกล้ม, ทำให้มีอาการเช่นนั้น เช่น ล้มจอมปลวก ถูกผลักล้มลง, ตั้งอยู่ไม่ได้ เช่น กิจการล้ม ธนาคารล้ม โรงเรียนล้ม

ว. ที่ตั้งอยู่แล้วเอนลงหรือทอดลงถึงพื้นหรือทลายลง เช่น ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าข้าม

ว. อาการที่ลู่เอนไปข้างหลัง, ไม่กาง, (ใช้แก่หูของหมาเป็นต้น) เช่น หมาหูลี่.

ก. เอนราบเป็นแนวไป ด้วยมีสิ่งอื่นบังคับให้เป็นเช่นนั้น เช่น ต้นสนลู่ไปตามลม, โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ผมของเขาพอถูกฝนก็ลู่ลงมาหมด.

ก. สั่นสะเทือน, โอนเอน, เช่น จิตใจหวั่นไหวไปตามอารมณ์, ครั่นคร้าม เช่น ไม่หวั่นไหวต่อภยันตรายใด ๆ.

ว. อาการที่หูของหมาลู่เอนไปข้างหลังแสดงอาการประจบหรือกลัวเป็นต้น.

(-ขะเหฺนก) ว. อาการที่เอนตัวลงเอาศอกข้างหนึ่งเท้าหมอนหรือพื้น.

อาการที่ยืนโอนไปโอนมา เอนไปเอนมา หรือ เดินถอยหน้าถอยหลัง.