*ไถ*

ดู มูลไถ.

น. ส่วนประกอบของไถสำหรับเทียมวัวหรือควาย. (ดู ไถ ๑).

น. ทรัพย์สินหรือประโยชน์ที่เรียกเอา หรือให้เพื่อแลกเปลี่ยนเสรีภาพของผู้ถูกเอาตัวไป ผู้ถูกหน่วงเหนี่ยว หรือผู้ถูกกักขัง.

น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์มฆา มี ๕ ดวง, ดาวงูผู้ ดาวโคมูตร ดาววานร ดาวมฆะ หรือ ดาวมาฆะ ก็เรียก.

ก. ลื่นไถไป

เสไปเรื่องอื่น ๆ ไม่ตรงไปตรงมา (ใช้แก่กริยาพูด) เช่น ถามเรื่องหนึ่ง กลับถลากไถลไปตอบเรื่องอื่น.

ก. ถาม, สอบถาม, ไถ่ถาม หรือ ไต่ถาม ก็ว่า.

ก. แก้ข้อขัดข้องพอให้ลุล่วงไปได้ เช่น มีเงินเหลือพอถูไถไปได้ถึงสิ้นเดือน, ยังใช้ได้ก็ทนใช้ไป เช่น รถเก่าแล้วก็ยังใช้ถูไถไปได้.

(ถะเหฺลถะไหฺล) ว. เที่ยวแวะโน่นแวะนี่ เช่น เลิกงานแล้วอย่าเถลไถล.

น. เครื่องมือทำนาทำไร่ชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยคันไถ หางยาม ผาล หัวหมู ใช้ควายหรือวัวเป็นต้นลากไปเพื่อฟื้นดิน.

ก. เอาไถเทียมด้วยควายหรือวัวเป็นต้นลากไปเพื่อฟื้นดิน

เคลื่อนไปไถลไป เช่น นั่งไม้ลื่นไถลงมา, ไสไป เช่น ไถรถตัดหญ้าไปรอบสนาม

ขอร้องแกมบังคับ เพื่อเอาทรัพย์สินเป็นต้นอย่างไม่ถูกต้อง, รีดไถ.

ก. ไถให้ดินปิดทับเมล็ดพันธุ์ข้าวที่หว่านลงไปเมื่อไถแปรเสร็จแล้ว (ใช้แก่การทำนาหว่าน).

น. ไถที่มีคันไถยาวกว่าปรกติ ใช้เทียมวัวคู่.

ก. ไถตะลุยไปในการไถครั้งแรก.

น. ไถที่มีคันไถสั้น ใช้เทียมควายตัวเดียว.

ก. กิริยาที่ทำนาตอนพลิกดิน.

ก. ไถขวางรอยที่ไถจากครั้งแรก.

น. ชื่อหมู่ดาวฤกษ์ มี ๗ ดวง ซึ่งปรากฏเด่นชัดบนท้องฟ้า ชาวเรือใช้สำหรับกำหนดตำแหน่งดาวเหนือ.

ก. ชำระหนี้เพื่อถอนคืนทรัพย์สินที่จำนำไว้

ซื้อทรัพย์สินที่ขายฝากไว้คืนภายในกำหนดเวลา

ให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์เพื่อแลกเปลี่ยนเสรีภาพของผู้ถูกเอาตัวไป ผู้ถูกหน่วงเหนี่ยว หรือผู้ถูกกักขัง.

ก. ชำระหนี้เพื่อปลดเปลื้องพันธะในทรัพย์สินที่จำนองไว้ให้หลุดจากการเป็นประกัน.

ก. ช่วยให้พ้นบาป (ใช้แก่พระเยซูที่อุทิศชีวิตช่วยมนุษย์ให้พ้นบาปตามพระประสงค์ของพระเป็นเจ้า โดยยอมถูกตรึงไม้กางเขน)

ชดใช้สิ่งที่เคยทำไม่ดีไว้.

ก. ถาม, พูดคุย.

ก. ถาม, สอบถาม, ไต่ถาม หรือ ถามไถ่ ก็ว่า.

น. ถุงยาว ๆ ใหญ่บ้าง เล็กบ้าง สำหรับใส่เงินหรือสิ่งของ โดยมากใช้คาดเอว.

(ถะไหฺง) น. ตะวัน

วัน.

(ไถยะ-) น. ความเป็นขโมย เช่น ไถยจิต.

น. จิตประกอบด้วยความเป็นขโมย, จิตคิดขโมย.

น. เจตนาในทางเป็นขโมย, ความตั้งใจจะขโมย.

น. การทำหรือการแต่งตัวปลอมแปลงให้ผิดไปจากเพศของตน เช่นคฤหัสถ์แต่งตัวปลอมเพศเป็นสมณะ ผู้ชายแต่งตัวเป็นผู้หญิง.

(ถะไหฺล) ก. ลื่นไป เช่น ฝนตกถนนลื่น ระวังรถไถลออกนอกทาง

เชือนแช พูดออกนอกเรื่อง เช่น ถามเรื่องหนึ่ง ไถลตอบอีกเรื่องหนึ่ง

เลยไปออกนอกทางไป เช่น เลิกเรียนแล้วรีบกลับบ้าน อย่ามัวแต่ไถลอยู่.

(-ถะไหฺม) น. ฝ้าบาง ๆ ที่เกิดขึ้นทำให้เป็นมลทินหรือคลํ้ามัว.

น. ผู้โปรดให้พ้นบาป หมายถึง พระเยซู.

น. การทำให้เขาหลงผิดหรือเข้าใจผิด เช่น เขาทำมารยาสาไถย.

น. ชื่อนกชนิดหนึ่งตัวขนาดนกกระจาบฝน โตกว่านิดหน่อย เรียกสามัญว่า นกขี้ไถ.

ก. เคลื่อนที่ไปบนพื้นที่มีความฝืดน้อยด้วยความเร็วจนควบคุมหรือยั้งไม่ได้ เช่น เขาลื่นไถลไปตามทางที่ลาดชัน, ลื่น ก็ว่า.

น. การแสร้งทำให้เขาหลงผิดเข้าใจผิด, มักใช้เข้าคู่กับคำ มารยา เป็น มารยาสาไถย.

น. จำนวนเงินที่ชำระเพื่อไถ่ทรัพย์สินคืนจากการขายฝาก

เรียกทาสที่เอาเงินไปซื้อมา ว่า ทาสสินไถ่.

(กัน-) ก. กระแทก, เขียนเป็น กันแทก ก็มี เช่น หัวล้านชาวไร่ไล่ปาม เข้าขวิดติดตาม กันแทกก็หัวไถดินฯ (สมุทรโฆษ).

น. กระดานที่ตั้งสูงทอดตํ่าลงไปด้านหนึ่ง ให้เด็กเล่นโดยนั่งไถลตัวลง, ไม้ลื่น ก็เรียก.