*พอก*

หม้อ (มงคลทีปนีแปลร้อย กุมภชาดก)

กระบะสำหรับใส่กับข้าว เช่น ร่วมกระพอกจอกจานร้านเรือนเดียว (สุ. สอนเด็ก)

การเลี้ยงกัน, ที่เลี้ยงกัน.

ก. พรอก, พูด, เช่น ฟังเสียงกากระพอก บอกข่าวท้าวเสด็จดล (ลอ).

น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง.

น. ไข่เค็ม.

น. ชื่อโรคต่อมไทรอยด์โต ส่วนใหญ่เกิดจากการขาดธาตุไอโอดีน, คอหอยพอก ก็ว่า.

น. คอพอก.

น. ลอมพอกที่ประดับมาลัยรักร้อย และมีเกี้ยวรัดรอบส่วนที่ต่อขึ้นไปเป็นปลายชฎา.

น. งานหรือหนี้สินเป็นต้นที่คั่งค้างพอกพูนขึ้นเรื่อย ๆ จนทำให้ต้องลำบากหรือยุ่งยากเดือดร้อน.

ว. เสมอกัน, ทัดเทียมกัน, เทียบเท่ากัน, เช่น เก่งพอกัน ฝีมือพอกัน ร้ายพอ ๆ กัน.

ก. บอกเลิกกัน, ยุติกัน, ไม่เกี่ยวข้องกันอีกต่อไป.

ว. สมควรแก่งาน, บางทีใช้หมายความว่า มาก.

ก. ชักช้าทำให้เสียการ, พอยกขาก็ลาโรง ก็ว่า.

ว. พอกินไปวันหนึ่ง ๆ.

ว. มีฐานะปานกลาง เช่น เขาเป็นคนมีฐานะพอมีพอกิน.

ก. หุ้ม เช่น พอกไข่, พูน, โปะให้หนา เช่น พอกแป้ง.

ว. โป่งออกมา เช่น คอพอก.

ก. เพิ่มขึ้นโดยลำดับ เช่น ทรัพย์สินพอกพูน พอกพูนความรู้.

ก. โพกผ้า.

น. ผ้าโพกคล้ายหมวก.

น. ชื่อหอยทะเลกาบคู่ ในวงศ์ Veneridae รูปเปลือกค่อนข้างกลม สีนวล ผิวเปลือกมีสันลักษณะเป็นเส้นทั้งในแนวตั้งและแนวนอน เช่น ชนิด Periglypta puerpera (Linn).

ดู ทะลอก.

น. เครื่องสวมศีรษะรูปทรงกระบอก มียอดทรงกรวยปลายตัด โครงข้างในสานด้วยไม้ไผ่ พันด้วยผ้าขาวตลอด มี ๒ ประเภท คือ ใช้สำหรับเจ้านายทรงหรือขุนนางสวมในงานพระราชพิธี ลักษณนามว่า ศีรษะ และใช้ในการละเล่นต่าง ๆ ลักษณนามว่า หัว.

(กากะหฺนึก) น. ทรัพย์มีค่าเท่าค่าแห่งชิ้นเนื้อพอกาพาไปได้

เครื่องประดับที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น เกี้ยวลอมพอก เกี้ยวชฎา

น. แกนที่ใช้ในการหล่อพระพุทธรูปหรืองานประติมากรรมไทยด้วยวิธีสูญขี้ผึ้ง ทำด้วยทรายผสมดินเหนียว หมักให้ชุ่มและเหยียบให้เข้ากันจนเหนียว จึงปั้นขึ้นเป็นรูปเลา ๆ เรียกว่า โกลน แล้วผึ่งให้แห้ง จากนั้นเอาขี้ผึ้งพอกและปั้นส่วนผิวจนเป็นรูปตามที่ต้องการ.

แข็งแรง, เข้าที, เช่น เนื้อหนังขยันมั่นคงนัก (อิเหนา), พอกํ้ากึ่งกลางนั้นขยันนัก (เพลงยาวถวายโอวาท).

น. ขั้นตอนหนึ่งในการหล่อโลหะ โดยยกหุ่นขี้ผึ้งที่เข้าดินเป็นพิมพ์สำเร็จแล้วขึ้นตั้งบนฐานอิฐที่วางซ้อนเป็นรูปสี่เหลี่ยม โดยกลับเอาหัวของหุ่นไว้ข้างล่าง ปักท่อนเหล็กค้ำยันตัวพิมพ์ที่พอกหุ่นให้ตั้งตรงและมั่นคง.

น. ไข่ที่ดองนํ้าเกลือ, ไข่ที่พอกด้วยขี้เถ้าหรือแกลบผสมเกลือ มักทำจากไข่เป็ด มีรสเค็ม, ไข่พอก ก็เรียก.

ก. รู้จักชอบพอกันมานาน เช่น เป็นคนคุ้นกัน, เคยผ่านหูหรือผ่านตาบ่อย ๆ เช่น คุ้นหน้า คุ้นตา คุ้นหู.

(เคฺลือบ) ก. ไล้ ทา หรือพอกผิวเดิมด้วยของเหลวบางชนิด แล้วทิ้งไว้ให้เย็นจนแข็งตัว เช่น เคลือบนํ้าตาล เคลือบยาพิษ, ทาผิวนอกด้วยนํ้ายาเคมีแล้วใช้ความร้อนอบให้นํ้ายาเกาะแน่น, เรียกสิ่งที่เคลือบโดยกรรมวิธีเช่นนั้น ว่า เครื่องเคลือบ

ก. ใช้สมุนไพร เช่น ว่านเปราะ หัวหอม โขลกพอกกระหม่อมแก้หวัด.

(ชักกะ-) น. ชื่อการเล่นอย่างหนึ่ง โดยแบ่งผู้เล่นออกเป็น ๒ ฝ่าย แต่ละฝ่ายจะมีจำนวนเท่า ๆ กันหรือกำลังพอ ๆ กัน มักใช้เชือกขนาดพอกำรอบ ยาวพอที่จะให้ผู้เล่นทั้ง ๒ ฝ่ายเรียงแถวจับได้ โดยมีที่ว่างระหว่างกลางเหลือไว้ประมาณ ๒ เมตร กลางเชือกคาดด้วยผ้าหรือใช้สีป้ายเป็นเครื่องหมายไว้ วางกึ่งกลางเชือกไว้บนพื้นที่ที่มีเส้นขีดกลางเป็นเส้นแบ่งเขตแดน เมื่อกรรมการให้สัญญาณ ผู้เล่นทั้ง ๒ ฝ่ายต่างก็จะพยายามดึงเชือกให้กึ่งกลางของเชือกเข้ามาในแดนของตน ถ้าฝ่ายใดสามารถดึงกึ่งกลางเชือกเข้ามาในแดนของตนได้ ถือว่าชนะ ตามปรกติจะแข่งกัน ๓ ครั้ง ฝ่ายที่ชนะ ๒ ใน ๓ ครั้งถือว่าชนะเด็ดขาด.

ก. มีรายได้ไม่พอกับรายจ่าย.

ก. ขยายพันธุ์ต้นไม้แบบหนึ่ง โดยการใช้มีดควั่นกิ่งและเลาะเปลือกออกแล้วเอาดินพอก ใช้ใบตองหรือกาบมะพร้าวหุ้ม มัดหัวท้ายไว้ เมื่อรากงอกดีแล้ว ตัดกิ่งออกจากต้นนำไปปลูก.

น. ชื่อไม้ล้มลุก ๒ ชนิดในวงศ์ Acanthaceae คือ ชนิด Hygrophila erecta (Burm. f.) Hochr. ดอกเล็ก สีม่วงแดง เมล็ดใช้ทำยาพอกฝี, ต้อยติ่งไทย ก็เรียก และชนิด Ruellia tuberosa L. ดอกใหญ่ สีม่วงนํ้าเงิน, อังกาบฝรั่ง ก็เรียก.

ก. หาเพียงแค่พอกินไปมื้อหนึ่ง ๆ, ทำพอให้เสร็จไปชั่วครั้งหนึ่ง ๆ.

ว. เล็กน้อย, เล็กนิดเดียว, เช่น แหวนวงนี้เพชรเม็ดติ๊ดเดียว น้ำในแก้วมีอยู่ติ๊ดหนึ่ง ไม่พอกิน, กระติ๊ด กระติ๊ดเดียว หรือ กระติ๊ดหนึ่ง ก็ว่า.

ก. เข้ากันได้, ชอบพอกัน.

ก. เข้ากันได้, ชอบพอกัน, ถูกอกถูกใจ.

น. หลักวิชาการจัดการเกษตรที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงคิดค้นขึ้นเพื่อเป็นทางเลือกให้เกษตรกรพึ่งพาตนเองได้อย่างเข้มแข็ง มี ๓ ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นต้น คือ ครอบครัวเกษตรกรรายย่อยบริหารจัดการพื้นที่ทำกินให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยแบ่งพื้นที่ออกเป็น ๔ ส่วน คือ พื้นที่ขุดสระ พื้นที่ปลูกข้าว พื้นที่ปลูกพืชไร่พืชสวน และพื้นที่อยู่อาศัย เพื่อให้เกิดการผลิตที่พออยู่พอกิน ขั้นกลาง คือ รวมเป็นกลุ่มหรือสหกรณ์ ร่วมเพิ่มผลผลิตและจำหน่ายอย่างมีพลังต่อรอง และขั้นก้าวหน้า คือ สร้างเครือข่ายนอกชุมชนเพื่อหาแหล่งทุนมาร่วมลงทุนและพัฒนา ทุกขั้นตอนเน้นความมัธยัสถ์ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง.

น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Parinari anamense Hance ในวงศ์ Chrysobalanaceae ไม้ใช้ทำเครื่องบนและเครื่องล่างของเรือน เมล็ดให้นํ้ามันใช้ทากันนํ้าซึมและผสมยางรักทำเครื่องเขิน, มะพอก ก็เรียก.

(ทูบ, ทูปะ-) น. เครื่องหอมชนิดหนึ่ง มีแกนทำด้วยก้านไม้ไผ่เล็ก ๆ เป็นต้น มักย้อมสีแดง พอกด้วยผงไม้หอม, มักใช้จุดคู่กับเทียน, ลักษณนามว่า ดอก

(ปฺร๋อ) ว. แคล่วคล่อง, ว่องไว, ไม่ติดขัด, เช่น พอกรงเปิด นกก็บินปร๋อออกไป วิ่งปร๋อ พูดภาษาอังกฤษได้ปร๋อ.

ผงสีขาวคล้ายปูนขาวได้จากการเผายิปซัมให้ร้อนถึง ๑๒๐ °-๑๓๐ °ซ. เมื่อนำไปผสมกับนํ้าแล้วทิ้งไว้จะแข็งตัวได้เร็วมาก ใช้ประโยชน์ในการนำไปทำแม่พิมพ์ รูปปั้น เป็นต้น หรือพอกอวัยวะไม่ให้เคลื่อนไหวในการรักษากระดูกหัก.

น. แคลเซียมซัลเฟต (CaSO₄· H₂O) ที่มีลักษณะเป็นผงสีขาวคล้ายปูนขาว ได้จากการเผายิปซัม (CaSO₄·2H₂O) ให้ร้อนถึง ๑๒๐ °-๑๓๐ °ซ. เมื่อนำไปผสมกับนํ้าแล้วทิ้งไว้จะแข็งตัวได้เร็วมาก ใช้ประโยชน์ในการนำไปทำแม่พิมพ์ รูปปั้น เป็นต้น หรือพอกอวัยวะไม่ให้เคลื่อนไหวในการรักษากระดูกหัก.

ก. พอกเข้าไป เช่น เอาดินโปะ