*ซัก*

ทำร้าย เช่น ยามเมื่อเพลี่ยงพล้ำเขาก็จะช่วยกันกระหน่ำซ้ำซ้อมซัก (ม. ร่ายยาว ทานกัณฑ์).

ก. ทำให้สิ่งที่ทำด้วยเส้นใยเช่นผ้า สะอาดด้วยการขยี้ในน้ำหรือใช้แปรง มักใช้สบู่หรือผงซักฟอกด้วย.

ก. ชำระให้หมดมลทิน.

ก. ทำความสะอาดเสื้อผ้าหรือสิ่งทอต่าง ๆ ด้วยวิธีพิเศษ เช่นใช้สารเคมีโรยบนรอยเปื้อนแล้วปัดออก หรือแช่ลงในสารละลายเคมี.

ก. ไล่เลียงให้กระจ่างแจ้ง เช่น ทนายซักพยาน ซักถาม.

ดู ถามค้าน.

ก. สอบให้แม่นยำ, สอบให้คล่อง, แนะกันไว้ล่วงหน้า, ซ้อมซัก ก็ว่า.

ก. ไต่ถามไล่เลียงให้ถี่ถ้วน.

ก. ถามและไล่เลียงให้ตอบ.

ก. ซักถามให้ได้ความจะแจ้ง.

น. ชื่อการเล่นชนิดหนึ่งของเด็กโดยจับแขนดึงกันไปมา.

น. สารอินทรีย์ชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นผง มีหลายชนิด มีองค์ประกอบที่สำคัญแตกต่างกัน เช่น ประกอบด้วยโซเดียมลอริลซัลเฟต (sodium lauryl sulphate) หรือโซเดียมอัลคิลอะริลซัลโฟเนต (sodium alkyl aryl sulphonate) เป็นต้น ใช้ประโยชน์ในการซักฟอกได้ดีกว่าสบู่ ทั้งใช้ซักฟอกในนํ้าอ่อน นํ้ากระด้าง หรือนํ้าเค็มได้ดี.

ดู ประคำดีควาย.

(กฺราก) ว. เสียงอย่างเสียงของผ้าลายที่ยังไม่ได้ซักหรือผ้าที่ลงแป้งจนแข็งกระทบหรือเสียดสีกัน

(-กะถิน) ก. ขึงไม้สะดึง คือ เอาผ้าที่จะเย็บเป็นจีวรเข้าขึงที่ไม้สะดึง เย็บเสร็จแล้วบอกแก่ภิกษุทั้งหลายผู้ร่วมใจกันยกผ้าให้ในนามของสงฆ์เพื่ออนุโมทนา, ภิกษุผู้เย็บจีวรเช่นนั้น เรียกว่า ผู้กราน, สงฆ์ยกผ้าอันไม่พอแจกกันให้ภิกษุรูปหนึ่ง ภิกษุรูปนั้นทำตั้งแต่ซัก กะ ตัด เย็บ ย้อม เสร็จในวันนั้น ทำพินทุกัปปะอธิษฐานเป็นจีวรครอง เป็นจีวรกฐิน เรียกว่า . (อุปสมบทวิธี). (ดู กฐิน).

(ขะยี่) ก. ใช้มือ เท้า หรือเล็บเป็นต้นบี้ซํ้า ๆ ให้แหลกละเอียด เช่น ขยี้พิมเสน ขยี้ดิน, เอาวัตถุเช่นผ้าถูกับเนื้อของมันเองในการซักฟอก, เอาวัตถุเช่นกระดาษถูกับเนื้อของมันเองเพื่อให้นิ่ม, เอามือกดถูไปมา เช่น ขยี้ตา ขยี้ผม, โดยปริยายหมายความว่า ทำลายให้แหลกละเอียด เช่น ขยี้ข้าศึก.

น. เหงื่อไคลหรือสิ่งสกปรกที่ติดอยู่ตามมือทั้งที่มองเห็นและมองไม่เห็น, คราบหรือรอยเปื้อนที่ติดสิ่งใดสิ่งหนึ่งเนื่องจากถูกมือจับ เช่น เสื้อตัวนี้เพิ่งซักมาใหม่ ๆ จับกันหลายคนจนเปื้อนขี้มือดำไปหมดแล้ว.

น. การเตรียมจีวรเพื่อเดินทาง เช่น ซัก สุ ย้อม.

ก. ซักซ้อมพยานว่าจะให้การต่อศาลอย่างใดจึงจะสอดคล้องต้องกันดี.

น. เกลือปรกติชนิดหนึ่ง มีสูตร Na₂SO₄ เมื่อเป็นผลึกมีสูตร Na₂SO₄·10H₂O ลักษณะเป็นผลึกสีขาว ละลายนํ้าได้ มีสมบัติเป็นยาถ่าย ใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมทำสบู่ ผงซักฟอก สีย้อม แก้ว กระดาษ.

เรียกสีที่ละลายออกหรือจางไปในเวลาซักหรือถูกแดดเป็นต้น ว่า สีตก

ว. แพ้, เสียเชิง, เช่น ถ้าเตรียมตัวไม่ดี ถูกกรรมการซักเข้าหน่อยก็คงตกม้าตาย.

ก. การที่คู่ความอีกฝ่ายหนึ่งซักถามพยาน เมื่อคู่ความฝ่ายที่อ้างพยานได้ซักถามพยานเสร็จแล้ว, ซักค้าน ก็ใช้.

ก. การที่คู่ความฝ่ายที่อ้างพยานซักถามพยานอีกครั้งหนึ่ง เมื่อคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งถามค้านพยานเสร็จแล้ว.

ว. อาการที่ซักหรือถามเป็นเชิงแนะไปในตัว ในคำว่า ซักนำ ถามนำ.

ก. ประสมกัน เช่น ข้าวเจ้าปนข้าวเหนียว, แกมกัน เช่น พูดไทยปนฝรั่ง, รวมกัน เช่น อย่าเอาผ้านุ่งกับเสื้อซักปนกัน, ถ้าเอาส่วนน้อยประสมลงในส่วนมากเพื่อให้ระคนปนเป็นอันเดียวกัน เรียกว่า เจือปน, ถ้าเป็นในลักษณะที่ปนกันทั้งเล็กและใหญ่ ทั้งดีและชั่ว เรียกว่า คละปน.

น. ชื่อไม้ต้น ๒ ชนิดในสกุล Sapindus วงศ์ Sapindaceae คือ ชนิด S. trifoliatusL. ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อย ๔-๖ ใบ และชนิด S. rarak DC. มีใบย่อย ๑๔-๓๐ ใบ ทั้ง ๒ ชนิดผลกลมขนาดผลพุทรา ใช้ทำยาได้ ใช้ซักผ้าไหมหรือล้างเครื่องเพชรแทนสบู่ได้, มะคำดีควาย หรือ มะซัก ก็เรียก.

น. ผ้าซึ่งเจ้าบ่าวนุ่งในพิธีซัดนํ้าแต่งงานแล้วผลัดพาดไว้ที่เรือนหอ มีของมีค่าอยู่ในนั้นเพื่อเป็นรางวัลผู้เอาไปซัก.

(ระชะกะ) น. คนย้อมผ้า, คนซักผ้า.

น. รชกะ, คนย้อมผ้า, คนซักผ้า.

ก. เอาผ้าขาวที่ซักแล้วชุบลงในน้ำผสมครามอ่อน ๆ ก่อนนำขึ้นตาก เพื่อให้ผ้าขาวนวลเมื่อแห้งแล้ว.

ก. ซักถามเพื่อสอบพื้นความรู้.

ก. ซักไซ้, ไต่ถาม, มักใช้เข้าคู่กับคำ ซักไซ้ เป็น ซักไซ้ไล่เลียง.

ก. ดำเนินคดีหรือต่อสู้คดีในศาลอย่างทนายความ เช่น ทำคำฟ้อง คำให้การ ซักถามพยาน

(-ไจ) น. คนซักฟอก, คนทำความสะอาด.

(สะ-) น. สิ่งที่ผลิตขึ้นโดยนำไขสัตว์เช่นไขวัว หรือนํ้ามันพืชเช่นนํ้ามันมะพร้าว นํ้ามันมะกอกไปต้มกับด่างโซเดียมไฮดรอกไซด์ จะได้สบู่แข็ง หรือนำไปต้มกับ ด่างโพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ จะได้สบู่อ่อน ใช้ชำระล้างและซักฟอก.

ก. ซักถามเพื่อให้บุคคลให้การโดยพนักงานสอบสวนหรือพนักงานอัยการ เช่น สอบปากคำพยาน สอบปากคำผู้ต้องหา, กฎหมายใช้ว่า ถามปากคำ.

ก. สอบโดยวิธีซักถามให้ตอบด้วยวาจา.

ก. ซักถามพยานเพื่อหาข้อเท็จจริง.

(-คายะ-, -คายยะ-) น. การซักซ้อม, การสวดพร้อมกันและเป็นแบบเดียวกัน, การประชุมชำระพระไตรปิฎกให้เป็นแบบเดียวกัน.

น. กลิ่นเหม็นชนิดหนึ่ง เช่นกลิ่นเสื้อผ้าที่ใช้แล้วแต่ยังไม่ได้ซัก, กลิ่นตัวที่มีประจำอยู่กับสัตว์บางชนิด เช่น สาบเสือ สาบแพะ, กลิ่นอื่น ๆ ที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น.

ก. ซักสบงจีวรวิธีหนึ่งโดยใช้นํ้าร้อนหรือมะกรูดมะนาวเป็นต้น, มักใช้ว่า ซักสุ.

ว. ที่ทิ้งไว้ให้คั่งค้างอยู่มาก ๆ เช่น เสื้อผ้าใช้แล้วก็ทิ้งหมักหมมไว้ ไม่รู้จักเก็บไปซักเสียที.

ว. เสียงซักหรือเตือนให้ตอบ เช่น ว่ากระไรหา.