*ไม้ถือ*

(ขะมา) น. ความอดกลั้นไม่ถือโทษ

น. สิ่งศักดิ์สิทธิ์ เช่น ของชิ้นนี้เป็นของสูง ต้องเก็บบูชาไว้ให้ดี, ผู้สูงศักดิ์ เช่น แม้ท่านจะไม่ถือพระองค์ แต่ท่านก็เป็นของสูง อย่าอาจเอื้อม.

น. ชื่อหวายชนิดหนึ่งผิวงาม โดยมากใช้ทำไม้ถือ.

ไม้ถือมีลักษณะแบนหนาหรือกลม เป็นท่อนยาวประมาณ ๑ ศอก ด้านมือจับมีเชือกร้อยสำหรับคล้องข้อมือ มีไว้ถือป้องกันตัว.

น. ไม้ถืออย่างหนึ่งใช้ป้องกันตัว ทำด้วยไม้รวกเป็นต้น ยาวประมาณ ๒ ศอก.

น. ประเพณีเกี่ยวกับเรื่องธรรมดาสามัญ ถ้าฝ่าฝืนก็ไม่ถือว่าผิดหรือชั่ว.

(-ระมาน) ว. ปราศจากการถือรั้น, ไม่มีความดื้อดึง, ไม่ถือตัว.

ก. เสกกิ่งไม้ถือบังตัวให้สัตว์เห็นเป็นป่า ไม่เห็นตัวคน ใช้ในการคล้องช้างเป็นต้น.

(เพด) น. หวาย, หวายที่ทำเป็นไม้ถือ.

น. ไม้ถืออย่างหนึ่งใช้ป้องกันตัว ทำด้วยไม้รวกเป็นต้น ยาวประมาณ ๒ ศอก.

ก. เพ่งดูเมฆเมื่อเห็นเป็นรูปอะไรแล้ว ก็ถือเป็นนิมิตเพื่อทำนายว่าดีหรือร้าย เช่นในเวลาจะยกทัพ ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปพระนารายณ์ ก็ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ควรยกทัพได้ เช่น ตรงเข้าไปในป่าแล้วปลุกตัว เป่าทั่วด้วยคาถาประกาศิต ขยับยืนยกเมฆดูนิมิต เห็นรูปนารายณ์เรืองฤทธิ์ติดอัมพร (ขุนช้างขุนแผน), ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปคนหัวขาดหรือแขนขาดขาขาด เป็นนิมิตไม่ดี ไม่ควรยกทัพ แม้ผู้ทรงวิทยาคุณอาจบริกรรมต่อหัวหรือแขนขาให้สมบูรณ์ได้ ถึงกระนั้นก็ไม่ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ไม่ควรยกทัพ เช่น กอดอกยกเมฆดูนิมิต ก็วิปริตเป็นรูปคนหัวหาย จะยกต่อคอแขนไม่ติดกาย เถนสำคัญมั่นหมายไม่คืนมา (ขุนช้างขุนแผน)

ก. ถ่อมตัว, ไม่ถือตัว, เช่น ลูกจ้างนิยมนายจ้างที่ลดตัวมาเล่นหัวกับตน, ไม่ไว้ตัว เช่น เป็นผู้ใหญ่แล้วยังลดตัวไปทะเลาะกับเด็ก.

(ลัดถิ, ลัดถิกา) น. ไม้เท้า, ไม้ถือ

กระทำกิริยาไม่รู้จักที่ตํ่าที่สูงเรื่อยไปต่อบุคคลเมื่อเห็นว่าเขาไม่ถือ.

(แวด) น. ไม้ถือที่ทำด้วยหวาย.