*เสียงสูง*

น. ชื่อกลองชนิดหนึ่ง ใช้ตะโพนไทย ๒ ลูก เสียงสูงต่ำต่างกัน ถอดเท้าออกแล้วนำมาตั้งเอาหน้าเท่งขึ้นตีอย่างกลองทัด นิยมใช้ตีแทนกลองทัดในวงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์ หรือเพื่อให้เกิดเสียงนุ่มนวลเมื่อบรรเลงภายในห้องหรืออาคาร.

น. ชื่อกลองชนิดหนึ่ง รูปร่างและการตีเหมือนกับกลองทัด แต่มีขนาดเล็กกว่าและเสียงสูงกว่า ใช้บรรเลงผสมวงปี่พาทย์รวมกับกลองทัดในการแสดงหนังใหญ่เท่านั้น.

น. ชื่อขลุ่ยชนิดหนึ่ง ขนาดเล็ก มีเสียงสูงแหลม ใช้เป่าเข้าคู่กับขลุ่ยเพียงออในวงเครื่องสายเครื่องคู่.

น. เครื่องเป่าชนิดหนึ่ง เสียงคล้ายออร์แกน เป็นเครื่องดนตรีที่เก่าแก่ นิยมเล่นในทุกจังหวัดของภาคอีสานตอนเหนือ ทำด้วยไม้ซาง เรียกว่า ไม้กู่แคนหรือไม้เฮี้ย มีขนาดยาวลดหลั่นกัน เรียงติดเป็นตับในเต้าแคนที่ทำด้วยไม้ ลิ้นแคนทำด้วยโลหะเงินหรือทองเหลือง ทำเสียงสูง-ต่ำ ด้วยการเปิดปิดนิ้วที่รูเล็ก ๆ ซึ่งเจาะไว้ข้างกู่แคน กู่แคนติดแน่นกับเต้าแคนด้วยขี้สูดหรือชันโรง มีหลายขนาด ตั้งแต่ ๓ คู่ จนถึง ๙ คู่ ที่นิยมที่สุดคือคู่ ๘ ใช้บรรเลงเพื่อความบันเทิงทั่วไปและประกอบหมอลำหรือวงพิณ วงโปงลาง ในงานมงคล เป็นมหรสพประจำของชาวอีสาน.

น. เครื่องดนตรีไทยชนิดหนึ่ง มีรูปร่างคล้ายตัวจระเข้ ตัวเป็นโพรง วางยาวไปกับพื้น มีสาย ๓ สาย มีนม ๑๑ นมเป็นฐานรองรับสายเมื่อกดนิ้วขณะดีดทำให้มีเสียงสูงตํ่า มีขา ๕ ขา ใช้บรรเลงผสมอยู่ในวงเครื่องสายและมโหรี, ลักษณนามเรียก ตัว.

การเอาข้าวสุกกับขี้เถ้าคลุกกันปะตรงกลางหน้ากลองเพื่อให้เสียงสูงตํ่า.

น. ชื่อซอชนิดหนึ่ง กระบอกมักทำด้วยไม้เนื้อแข็ง ลักษณะคล้ายด้วงดักสัตว์ ขึงหนังด้านหนึ่งด้วยหนังสัตว์ มีหย่องและสาย ๒ สายพาดข้าม ปลายบนผูกติดกับลูกบิด คันชักส่วนที่เป็นหางม้าอยู่ระหว่างสายทั้ง ๒ สาย ขนาดค่อนข้างเล็กเพื่อให้มีเสียงสูงเวลาสี บรรเลงนำในวงเครื่องสาย วงมโหรี หรือใช้เดี่ยวเพลงก็ได้.

น. ชื่อซอชนิดหนึ่ง มีกระบอกมักทำด้วยไม้เนื้อแข็ง มีลักษณะคล้ายด้วงดักสัตว์ ใช้หนังหรือกระดาษหลาย ๆ ชั้นปิดด้านหนึ่ง มีสาย ๒ สาย ขนาดค่อนข้างเล็กเพื่อให้มีเสียงสูงในเวลาสี.

น. เสียง, เสียงดัง, เสียงสูง, เสียงแหลม.

กลุ่มเสียงสูงต่ำที่จัดให้ดำเนินไปอย่างเป็นระเบียบ มีจังหวะสั้นยาว เช่น ทำนองสวด ทำนองเพลง ทำนองเทศน์.

น. เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่า มีลิ้น ตัวปี่และเลาปี่ ทรงยาวกลวง มีรูสำหรับใช้นิ้วเปิดปิดบังคับเสียงสูงต่ำ มีหลายชนิด เช่น ปี่นอก ปี่ใน ปี่ไฉน ปี่ชวา, ลักษณนามว่า เลา เช่น ปี่ ๒ เลา.

น. ชุดกลองเปิงมางจำนวน ๗ ลูก เทียบเสียงสูงต่ำแขวนเรียงไว้ในคอก ใช้ในวงปี่พาทย์มอญ เพื่อตีรัวนำก่อนเมื่อขึ้นต้นบรรเลงปี่พาทย์มอญตีขัดสอดประสานกับตะโพนมอญ.

น. เครื่องหมายวรรณยุกต์ รูปดังนี้  ๋บอกเสียงสูงสุดใน ๕ เสียง.

น. ชื่อระนาดชนิดหนึ่ง มีเสียงสูง เลียนแบบระนาดเอกที่เป็นเครื่องไม้ ลูกระนาดทำด้วยทองเหลือง นิยมใช้บรรเลงในวงมโหรีเครื่องใหญ่.

ก. ไล่ระดับเสียงดนตรีประเภทเครื่องสีเครื่องดีดจากเสียงต่ำไปหาสูงหรือจากเสียงสูงไปหาต่ำเพื่อให้เสียงตรงกับโน้ตเพลง.

ก. ไล่ระดับเสียงดนตรีจากเสียงต่ำไปหาสูงหรือจากเสียงสูงไปหาต่ำ เพื่อเตรียมพร้อมก่อนบรรเลง หรือเพื่อหาเสียงที่ถูกต้อง.

น. ระดับเสียงสูงต่ำของคำในภาษาไทย มี ๕ เสียง คือ เสียงสามัญ เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสียงจัตวา มีรูปเครื่องหมายบอกระดับของเสียงอยู่เบื้องบนอักษร ๔ รูป คือ  ่ (ไม้เอก)  ้ (ไม้โท)  ๊ (ไม้ตรี)  ๋ (ไม้จัตวา).

เรียกสายเครื่องดนตรีที่เป็นเสียงสูง ว่า สายเอก, ส่วนสายที่มีเสียงรองลงมาเรียกว่า สายทุ้ม.

แหลม เช่น เสียงสูง, ระดับเหนือเสียงกลาง เช่น อักษรสูง