*สาลี*

(คับพะ-) น. ข้าวที่กำลังท้องยังไม่แตกเป็นรวง (มักเอามาคั้นเป็นข้าวยาคู).

น. แป้งที่ได้จากการบดเมล็ดข้าวสาลี ใช้ทำขนมปังเป็นต้น, แป้งมี่ หรือ แป้งหมี่ ก็เรียก.

น. ข้าว

ข้าวสาลี.

น. ข้าวสาลี. (ดู ข้าวสาลี ที่ ข้าว).

น. ชื่อไม้ต้นชนิด Pyrus pyrifolia (Burm. f.) Nakaiในวงศ์ Rosaceae ผลเนื้อกรอบ รสหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย กลิ่นหอม.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีตีกับไข่และน้ำตาลจนฟู แล้วนึ่งจนสุก.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีนวดกับไข่ มะพร้าวผสมน้ำตาล และกะทิ ผิงหรืออบจนหน้าเกรียม.

น. เครื่องบรรทุกของหนักมี ๒ ล้อ ใช้ลากหรือผลักไป.

น. คันเหล็กติดอยู่บนหลังคารถราง ปลายมีลูกรอกยันอยู่กับสายไฟฟ้า เพื่อเป็นทางให้กระแสไฟฟ้าเข้าเครื่องรถ.

น. ของว่างชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นกระทงใส่ไส้ กระทงทำจากแป้งสาลีผสมกับไข่เป็ด หัวกะทิ เป็นต้น เอาพิมพ์กระทงจุ่มแป้งลงทอดในกระทะให้เป็นรูปกระทงตามพิมพ์ ใส่ไส้ทำด้วยเนื้อไก่ หอมใหญ่ มันฝรั่ง ผัดปรุงรสเค็มหวาน.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีเคล้าน้ำตาลกับน้ำมัน ปั้นเป็นดอก ๓ กลีบอย่างดอกลำดวน แล้วอบหรือผิง, ดอกลำดวน ก็เรียก

น. ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ใช้แป้งสาลีห่อไส้ที่ใช้เนื้อไก่เป็นต้นผัดกับผงกะหรี่ หรืออาจเป็นไส้อื่น ๆ เช่น ถั่วกวน เผือกกวน ม้วนปิดริมแป้งตรงที่ประกบกันให้เป็นลายเกลียว แล้วทอดนํ้ามัน.

น. ของกินชนิดหนึ่งใช้แผ่นแป้งสาลีตัดเป็นสี่เหลี่ยมเล็ก ๆ ห่อหมูสับเป็นต้น.

น. ของกินชนิดหนึ่งของจีน ทำด้วยแป้งสาลี ปั้นเป็นรูปกลมแบน ทอดในน้ำมัน.

น. ขนมทำด้วยแป้งสาลีนวดกับไข่ ปั้นเป็นเส้นจับบิดให้เป็นเกลียว ทอดน้ำมันจนสุกเหลือง ฉาบน้ำตาลทราย.

น. ขนมทำด้วยแป้งสาลี ไข่ และน้ำตาล ตีให้เข้ากัน ใส่พิมพ์รูปต่าง ๆ ผิงหรืออบให้สุก.

น. ของว่างชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีผสมแป้งถั่วทอง นวดกับหัวกะทิและเกลือ แผ่เป็นแผ่นห่อไส้ทำด้วยกุ้งสับผัดกับรากผักชีตำ พริกไทย เกลือ แล้วทอดน้ำมัน.

น. อาหารชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลี แป้งข้าวไรย์ แป้งข้าวบาร์เลย์ เป็นต้น ผสมยีสต์ นวดให้เข้ากัน ทิ้งไว้จนขึ้นฟู ใส่พิมพ์ แล้วอบให้สุก.

น. ขนมทำด้วยแป้งสาลี ไข่ น้ำตาลทราย ตีให้เข้ากัน ใส่พิมพ์รูปต่าง ๆ ผิงให้สุก แต่งหน้าด้วยลูกเกด ลูกพลับ ชิ้นฟักเชื่อม โรยด้วยน้ำตาลทราย.

น. ขนมทำด้วยแป้งสาลี ไข่ น้ำตาล นม ตีให้เข้ากัน ใส่พิมพ์สองฝา ผิงไฟกลับไปกลับมาจนสุก เมื่อแกะออกมีลักษณะกลมและมีรอยบุ๋มทั้งสองด้านคล้ายรังผึ้ง, ขนมไข่ หรือ ขนมรู ๆ ก็เรียก, นัยว่ามาจากขนมวอฟเฟิล.

น. ของว่างชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีผสมแป้งถั่วทอง นวดกับหัวกะทิและเกลือ แผ่เป็นแผ่นห่อไส้ทำด้วยกุ้งสับผัดกับรากผักชีตำ พริกไทย เกลือ แล้วทอดนํ้ามัน เรียกว่า ขนมค้างคาว.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลี ไข่ เนย น้ำตาล เป็นต้น ทำเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วอบให้กรอบ.

น. ขนมฝรั่งชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีผสมไข่ เนย นํ้าตาล เป็นต้น แล้วผิงหรืออบให้สุก.

น. ของกินอย่างหนึ่งของจีน ทำด้วยแป้งสาลีปั้นเป็นลูกกลม ข้างในใส่ไส้ นึ่งให้สุก มีทั้งไส้หวานและไส้เค็ม.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีเคล้านํ้าตาลกับนํ้ามัน ปั้นเป็นดอก ๓ กลีบอย่างดอกลำดวน แล้วอบหรือผิง, กลีบลำดวน ก็เรียก.

ก. ทำพิธีอย่างหนึ่ง เมื่อนำสำรับคาวหวานไปถวายพระพุทธรูปโดยยกมือประนม กล่าวคำว่า อุกาส สูปพฺยฺชนสมฺปนฺนํ สาลีนํ โภชนํ สอุทกํ วรํ พุทฺธสฺส ปูเชมิ.

กระชั้น, ใกล้เข้าไป, เช่น หลายวันถั่นล่วง เมืองหลวงธานี นามเวสาลี ดุ่มเดาเข้าไป (สามัคคีเภท).

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง เคี่ยวน้ำกะทิกับน้ำตาลจนเหนียว ทิ้งไว้ให้เย็นแล้วใส่ไข่แดง แป้งสาลี ตั้งไฟกวนจนแป้งร่อน อัดใส่พิมพ์เป็นรูปต่าง ๆ แต่งหน้าด้วยทองคำเปลวแผ่นเล็ก ๆ.

น. คำรวมเรียกข้าวต่าง ๆ เช่น ข้าวเปลือก ข้าวสาลี.

น. พืชล้มลุกหลายชนิดหลายสกุล มักหมายถึงพืชในวงศ์ Gramineae เช่น ข้าว ข้าวสาลี ข้าวโพด ให้เมล็ดเป็นอาหารหลัก.

น. ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลี เป็นเส้นเล็ก ๆ มีสีเหลือง ลวกสุกแล้วปรุงด้วยเครื่องมีหมูเป็นต้น.

ของกินชนิดหนึ่งของจีน ทำด้วยแป้งสาลีตัดเป็นท่อน ๆ แล้วจับเป็นคู่ติดกัน ทอดนํ้ามันให้พอง, คนจีนเรียกว่า อิ้วจาก๊วย.

น. ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง โดยนำแป้งสาลีมาทำให้สุกเป็นแผ่นกลมบาง ๆ เรียกว่า แผ่นเปาะเปี๊ยะ แล้วห่อถั่วงอกลวก หมูตั้งหรือกุนเชียง ชิ้นเต้าหู้ต้มเค็ม และแตงกวา ราดด้วยน้ำปรุงรสข้น ๆ รสหวานเค็ม โรยหน้าด้วยเนื้อปูและไข่หั่นฝอย หรือห่อรวมไว้ในแผ่นเปาะเปี๊ยะก็ได้ กินกับต้นหอมและพริกสด เรียกว่า เปาะเปี๊ยะสด, ชนิดที่ใช้แผ่นเปาะเปี๊ยะห่อไส้ที่ประกอบด้วยวุ้นเส้น ถั่วงอก เนื้อไก่หรือหมูสับ เป็นต้นที่ลวกสุก แล้วนำไปทอด กินกับผักสดต่าง ๆ เช่น ใบโหระพา สะระแหน่ และน้ำจิ้มใสรสหวานอมเปรี้ยว เรียกว่า เปาะเปี๊ยะทอด.

น. แป้งข้าวสาลี, แป้งสาลี หรือ แป้งหมี่ ก็เรียก.

น. แป้งข้าวสาลี, แป้งสาลี หรือ แป้งมี่ ก็เรียก.

ก. พองตัวขึ้น, ขยายตัวนูนขึ้น, เช่น ขนมสาลี่ฟูมาก ปลาดุกฟู, อูดขึ้น เช่น แป้งหมักฟูขึ้น, พองโป่งขึ้นมา เช่น ผมฟู ปุยนุ่นฟู สุนัขขนฟู.

น. ชื่อแมลงขนาดเล็กหลายชนิด หลายสกุล หลายวงศ์ และหลายอันดับ เจาะกินเข้าไปในวัสดุต่าง ๆ ทำให้เกิดเป็นรูพรุนทั่วไปกับทั้งมีวัสดุผสมมูลขับถ่ายออกมาเป็นขุยเป็นเม็ดเล็ก ๆ เรียก ขี้มอด ส่วนใหญ่เป็นแมลงปีกแข็งในอันดับ Coleoptera เช่น มอดข้าวสาร [ Sitophilus oryzae (Linn.) ] ในวงศ์ Curculionidae ทำลายข้าวสาร, มอดแป้ง [ Tribolium castaneum (Herbst) ] ในวงศ์ Tenebrionidae ทำลายข้าวโพด ข้าวสาลี, มอดไม้ไผ่ [ Dinoderus minutus (Fabricius) ] ในวงศ์ Bostrychidae เจาะไม้ไผ่แห้งเป็นรูเท่ารูเข็มกระจายทั่วไป

น. ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งสาลีเป็นเส้นกลวงยาวหรือเป็นรูปอื่น ๆ เวลาจะนำมาปรุงต้องต้มให้สุก มักใช้ผัดหรือทำแกงจืด, มักกะโรนี ก็เรียก.

น. ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งสาลีเป็นเส้นกลวงยาวหรือเป็นรูปอื่น ๆ เวลาจะนำมาปรุงต้องต้มให้สุก มักใช้ผัดหรือทำแกงจืด, มะกะโรนี ก็เรียก.

น. เส้นหมี่ขนาดเล็ก ๆ ทำด้วยแป้งสาลี ตากแห้งเก็บไว้ได้นาน.

น. รถที่แล่นไปบนรางมีสาลี่ติดอยู่บนหลังคา ปลายมีลูกรอกแตะกับสายไฟฟ้าเพื่อนำกระแสไฟฟ้ามาใช้ขับเคลื่อน.

น. ชื่ออาหารแขกชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีนวดแล้วแผ่เป็นแผ่น ทอดในกระทะแบน ๆ กินเป็นอาหารคาวอย่างขนมปัง หรือกินเป็นอาหารหวานก็ได้โดยโรยน้ำตาลทราย นม เป็นต้น.

น. ชื่ออาหารอิตาลีชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งสาลี เป็นเส้นกลมตันคล้ายเส้นขนมจีนแต่โตกว่าเล็กน้อย.

น. ชื่อขนมหวานชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งสาลีเป็นรูปทรงหม้อตาลขนาดเล็กแล้วหยอดน้ำตาล มีสีต่าง ๆ.

น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ใช้แป้งสาลีตั้งไฟกวนกับกะทิ และน้ำตาลทรายจนสุกหยอดเป็นก้อนเล็ก ๆ แล้วผึ่งแดดให้ภายนอกแห้ง แต่ภายในยังเยิ้มเหมือนนํ้ามันตานี. [ เทียบอา. ฮะลัว (halãwa) ว่า ความหวาน, ชื่อขนมกวน ].