น. กากของฝิ่นที่สูบแล้ว, คนติดฝิ่น, ขี้ยา ก็เรียก.
น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Papaver somniferum L. ในวงศ์ Papaveraceae ยางซึ่งกรีดจากผลนำมาเคี่ยวให้เหนียวเป็นยาเสพติด ใช้ทำยาได้.
ชื่อไม้พุ่มชนิด Jatropha multifidaL. ในวงศ์ Euphorbiaceae มียางขาว เมล็ดมีพิษ, มะละกอฝรั่ง ก็เรียก.
น. ยาเสพติดชนิดหนึ่งทำจากยางฝิ่น.
ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Chionanthus microstigma (Gagnep.) P. S. Green ในวงศ์ Oleaceae ใบยาวรี หนาแข็ง ปลายใบแหลม ออกตรงข้ามกัน เมื่อแห้งหมาดใช้มวนบุหรี่ได้ มีกลิ่นหอมฉุน, ประดงแดง หรือ ฝิ่นต้น ก็เรียก
ของที่ผิดกฎหมาย ถ้ามีไว้ในครอบครองจะทำให้เดือดร้อน เช่น ปืนเถื่อน ฝิ่นเถื่อน.
น. กากของฝิ่นที่สูบแล้ว, คนติดฝิ่น, ขี้ฝิ่น ก็เรียก.
ลักษณะของผลที่เมื่อแก่เปลือกหุ้มผลจะแห้งแล้วแตกแยกออกจากกันเป็นหลายซีกหรือหลายรู เช่น ผลลำโพง ฝิ่น.
น. โครงการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานอาชีพทางเลือกใหม่แก่ชาวไทยภูเขาในภาคเหนือ ซึ่งเดิมปลูกฝิ่นและทำไร่เลื่อนลอย ให้หันมาปลูกไม้ดอก ไม้ผล พืชผักเมืองหนาว และเลี้ยงปศุสัตว์เพื่อบริโภคและจำหน่าย สร้างรายได้ทดแทนการปลูกฝิ่น ทำให้ลดปัญหายาเสพติด ช่วยพิทักษ์รักษาป่าต้นน้ำ และสามารถพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืน.
ว. อาการที่ถูกทำร้ายบริเวณท้องจนล้มลงกับพื้นในลักษณะตัวงอคล้ายคนนอนสูบฝิ่น.
ว. เลิกได้ยาก เช่น ติดฝิ่นงอมแงม, แก้ได้ยาก, รักษาได้ยาก, เช่น เจ็บงอมแงม.
น. หัวหน้าคนงานที่เป็นชาวจีน (ใช้เฉพาะในสถานที่ทำการร่วมกันมาก ๆ เช่น บ่อนหรือโรงสุรายาฝิ่น).
น. พิกัดตัวยาประเภทหนึ่งในตำรายาไทย จำกัดจำนวนตัวยารสเสมอเกสร ๓ อย่าง คือ ผลมะตูมอ่อน เปลือกฝิ่น เกสรบัวหลวง.
ชอบอย่างขาดไม่ได้ เช่น ติดบุหรี่ ติดฝิ่น ติดละครโทรทัศน์, ผูกพันอยู่อย่างไม่ยอมห่าง เช่น ลูกติดแม่ หมาติดเจ้าของ ติดผู้หญิง
น. ยาเสพติดร้ายแรงชนิดหนึ่ง มีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นสารประเภทแอลคาลอยด์ คือ มอร์ฟีน เฮโรอีน และแอลคาลอยด์อื่น ๆ ที่ได้จากฝิ่น ลักษณะเป็นของแข็ง เมื่อทำให้ร้อนจะแปรสภาพเป็นไอ.
น. สารประกอบอินทรีย์ประเภทแอลคาลอยด์ มีสูตร C17H19O3N ลักษณะเป็นผลึกสีขาว หลอมละลายที่ ๒๕๔ °ซ. มีในฝิ่น เป็นยาเสพติดอย่างแรง ทางแพทย์ใช้เกลือไฮโดรคลอไรด์หรือเกลือแอซีเทต หรือเกลือซัลเฟตของมอร์ฟีนเป็นยาระงับความปวด.
เรียกยาฝิ่นว่า ยา ก็มี เช่น โรงยา
น. ยาหรือสารเคมีซึ่งเมื่อเสพหรือฉีดเข้าสู่ร่างกายติดต่อกันชั่วระยะเวลาหนึ่งก็จะติด ก่อให้เกิดพิษเรื้อรัง ทำให้ร่างกายและจิตใจเสื่อมโทรม เช่น ฝิ่น กัญชา เฮโรอีน ยานอนหลับ สุรา.
ก. ท้องเดินและถ่ายเป็นเลือดออกมามาก (มักใช้แก่คนอดฝิ่น).
น. ฝิ่นดิบที่ทำมาจากเหนือ เรียกว่า ฝิ่นลิ้นกระบือ.
ว. เรียกคนติดเหล้า กัญชา และยาฝิ่น ว่า คนสามเมา.
น. ใบพลูสดหั่นผสมขี้ฝิ่นแล้วนำมาสูบ.
ก. กลั้น เช่น เหลืออด, งดเว้น เช่น อดฝิ่น อดอาหาร