*กลึง*

(-กฺลึง) ว. งามพอเหมาะ.

(กฺลึง) ก. ทำให้เป็นรูปทรงกลม รูปทรงกระบอก หรือรูปทรงต่าง ๆ โดยทำให้วัตถุที่จะกลึงนั้นหมุนรอบตัว แล้วสกัดด้วยสิ่วเอาส่วนย่อยออกให้คงไว้แต่รูปทรงที่ต้องการ.

ว. งามเกลี้ยงเกลา, เกลากลึง ก็ว่า.

(-กฺล่อม) น. ชื่อไม้พุ่มกึ่งไม้ต้นชนิด Polyalthia suberosa (Roxb.) Thwaites ในวงศ์ Annonaceae ใบเดี่ยว เรียงสลับ ดอกเดี่ยว กลีบเลี้ยงด้านบนมีขน กลีบดอกสีเหลืองคล้ำ ผลเป็นกลุ่ม เมื่อสุกสีแดง.

(กะลึง) น. แขกกลิงค์. (ดู กลิงค์).

ว. งามเกลี้ยงเกลา, กลึงเกลา ก็ว่า.

(นะปุงสะกะ-) น. เพศของคำในภาษาบาลีสันสกฤต ที่ไม่จัดเป็นปุงลิงค์และอิตถีลิงค์ เช่น ปท (บท) กาจน (ทอง) นคร (เมือง).

น. ผอบ, ภาชนะสำหรับใส่ของ มีเชิง ฝาครอบมียอด มักทำด้วยโลหะหรือไม้กลึงเป็นต้น เช่น จึงแก้เอาเสื้อและผ้าคาดศีรษะใส่ในกระอูบคำ (ประชุมพงศ. ๑๐).

(กะลิง) น. เรียกชาวอินเดียใต้พวกหนึ่งที่มีผิวดำ ว่า แขกกลิงค์, กลึงค์ หรือ กะเล็ง ก็ว่า.

น. ไม้กลึงสำหรับเป็นที่รวมร้อยซี่ร่ม ซี่ฉัตร หรือซี่พุ่ม.

(โกฺลง) ว. โคลง เช่น โกลงกลึงถึงสถาน เปรียบแป้น (ปฏิสังขรณ์วัดป่าโมก).

(ขฺว้าว) น. ชื่อไม้ต้นชนิด Haldina cordifolia (Roxb.) Ridsdale ในวงศ์ Rubiaceae ขึ้นในป่าเบญจพรรณทั่วไป ลำต้นสูงใหญ่ ใบมนรูปหัวใจ ปลายแหลม ดอกสีเหลือง คล้ายดอกกระทุ่ม แต่เล็กกว่า เนื้อไม้สีเหลือง ละเอียด ใช้ทำฝาบ้าน เครื่องเรือน เครื่องกลึง และเครื่องแกะสลัก, กว้าว ขวาว หรือ คว่าว ก็เรียก.

น. ภาชนะทำด้วยไม้กลึง ไม้ไผ่สาน หวาย หรืออย่างเครื่องเขิน ส่วนบนลักษณะคล้ายถาด ส่วนล่างเป็นตีนลักษณะเป็นวงแหวนมีขนาดเล็กกว่าถาดส่วนบน โดยมีซี่ไม้ลูกมะหวดประมาณ ๖ ซี่ปักที่ตีนค้ำถาดไว้ ใช้สำหรับใส่อาหารเป็นต้น, โตก หรือ สะโตก ก็ว่า, ลักษณนามว่า ใบ หรือ ลูก.

(จุนทะกาน) น. ช่างกลึง.

ก. ทำให้ผิวโลหะสึก เรียบ โดยวิธีขัดหรือกลึงเป็นต้น.

น. เรียกไม้ท่อนกลม หัวเสากลึงเป็นรูปหัวเม็ดทรงมัณฑ์ ปักเป็นหลักคู่หนึ่ง สำหรับล่ามช้างหรือผูกช้างเครื่องยืนแท่น ว่า เสาตะลุง.

น. ภาชนะทำด้วยไม้กลึง ไม้ไผ่สาน หวาย หรืออย่างเครื่องเขิน ส่วนบนลักษณะคล้ายถาด ส่วนล่างเป็นตีนลักษณะเป็นวงแหวนมีขนาดเล็กกว่าถาดส่วนบน โดยมีซี่ไม้ลูกมะหวดประมาณ ๖ ซี่ปักที่ตีนค้ำถาดไว้ ใช้สำหรับใส่อาหารเป็นต้น, ขันโตก หรือ สะโตก ก็ว่า, ลักษณนามว่า ใบ หรือ ลูก

ดู กลึงกล่อม.

(ผะ-) น. ภาชนะสำหรับใส่ของ มีเชิง ฝาครอบมียอด มักทำด้วยโลหะหรือไม้กลึงเป็นต้น.

(พะมะกาน) น. ช่างกลึง.

เครื่องกลึง.

ปลายเสาที่มักกลึงเป็นรูปกลมและมียอดคล้ายตัวเม็ดของหมากรุก, ที่ปลายเป็นรูปเหลี่ยมก็มี, เรียกว่า หัวเม็ด

น.เรียกสิ่งที่กลึงเป็นรูปกลม ๆ ตามหัวเม็ดและขาโต๊ะเป็นต้น, ลูกกลม ๆ ทำด้วยแก้ว คล้ายลูกหิน แต่เล็กกว่า, ลูกกลมทำด้วยแก้ว มีขนาดต่าง ๆ กัน หมอดูใช้ในการทำนายโชคชะตา

(สะหฺยุ่น) น. เครื่องมือกลึงไม้ชนิดหนึ่ง รูปเหมือนสิ่ว ตัวทำด้วยเหล็ก ด้ามทำด้วยไม้ยาวประมาณ ๑ ศอก มีหน้าต่าง ๆ เช่น หน้าตัด หน้าสามเหลี่ยม หน้าโค้ง.

(-พัน) น. ชื่อเชิงเทียน ทำเป็นแผงรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่วติดไม้กลึงเป็นเชิงเทียน ๗ เชิง กรอบมักทำเป็นรูปพญานาคเลื้อยลงมาคล้ายกรอบหน้าบัน.

น. ไม้ท่อนกลม หัวเสากลึงเป็นรูปหัวเม็ดทรงมัณฑ์ ปักเป็นหลักคู่หนึ่ง สำหรับล่ามช้างหรือผูกช้างเครื่องยืนแท่น, ตะลุง ก็ว่า.

น. คนที่มีปฏิภาณไหวพริบตามธรรมชาติโดยไม่ต้องมีใครสอน, มักใช้เข้าคู่กับ มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง.